Snopczyński Antoni (1896–1944), poseł na Sejm RP, działacz rzemieślniczy i kombatancki. Ur. 11 V w Jasieńcu (pow. grójecki).
S. uczył się w Warszawie i uzyskał zawód technika budowlanego. Później został cechowym mistrzem murarskim. W czasie pierwszej wojny światowej służył od r. 1915 jako oficer w armii rosyjskiej. Po wybuchu rewolucji październikowej należał do Związku Wojskowych Polaków. W końcu grudnia 1917 wraz z grupą żołnierzy, z którą przybył z północnego frontu, brał udział w opanowaniu twierdzy i miasta Bobrujska. Z polecenia Komendy Miasta pełnił różne specjalne misje. W początkach r. 1918 organizował pod dowództwem płk. Władysława Obuch-Woszczatyńskiego Dywizjon Konnej Artylerii. Mianowany w marcu 1918 z ramienia komisji Rekwizycyjno-Gospodarczej I Korpusu Polskiego komendantem rejonowym rejonu Czyhirynka, pełnił tę funkcję do czasu rozwiązania w czerwcu t.r. Korpusu. W tym okresie został ranny podczas potyczki z oddziałem partyzantki chłopskiej.
Po powrocie do kraju S. uczęszczał na Kurs Wyższej Administracji Państwa przy Uniw. Warsz. (1918–19). W listopadzie 1918 brał udział w rozbrajaniu Niemców. Do WP wstąpił w tym miesiącu. Był tu referentem Sekcji Opieki Min. Spraw Wojskowych (MSWojsk.), kierownikiem Wydz. Statystycznego Dep. Artylerii i Uzbrojenia MSWojsk. Zdemobilizowany w listopadzie 1921 (wskutek ciężkiego okaleczenia) był w l. 1921–4 członkiem podkomisji polsko-rosyjskiej i kierownikiem biura rozrachunkowego między Polską a Rosją Sowiecką w Delegacji RP ds. repatriacji z Rosji; później został naczelnikiem biura Delegacji. W r. 1924 po ukończeniu prac Delegacji wystąpił ze służby państwowej, po czym prowadził własne tytoniowe przedsiębiorstwo handlowe (jako inwalida nie mógł już pracować w zawodzie budowlanym).
Jeszcze w 1. poł. l. dwudziestych rozpoczął S. wieloletnią działalność samorządową, m.in. w Związku Inwalidów Wojennych RP (ZIW RP) i w Centralnym Związku Cechów Murarskich i Ciesielskich RP. Działając w branży tytoniowej, w l. 1926–9 sprawował funkcję prezesa Rady Związkowej Kupców Tytoniowych. W r. 1928 z ramienia Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem uzyskał mandat poselski, kandydując z listy państwowej jako działacz stanu średniego (był członkiem prezydium Rady Naczelnej Zjednoczenia Stanu Średniego). Ponownie został posłem w r. 1930 (wybrany w okręgu nr 1: Warszawa), sprawując w Sejmie III kadencji godność przewodniczącego Komisji Opieki Społecznej i Inwalidztwa. W swoich przemówieniach sejmowych wielokrotnie podejmował istotne problemy rzemiosła i kombatantów, przyczynił się do korzystnej dla kombatantów nowelizacji ustawy inwalidzkiej uchwalonej przez Sejm w styczniu 1930. Już w poł. 1928 r. został S. prezesem Okręgu Warszawsko-Łódzkiego ZIW RP. W 2. półr. t.r. był jednym z głównych inicjatorów usunięcia dotychczasowego, opozycyjnego wobec obozu marszałka Józefa Piłsudskiego, zarządu Związku, co nastąpiło już w listopadzie.
W marcu 1929 S. został wybrany na prezesa Rady Głównej ZIW RP i funkcję tę pełnił do lipca 1930, kiedy to nie przyjął ponownego wyboru ze względu na ataki przeciwników politycznych. W tym czasie był także prezesem Kolonii Inwalidzkich im. Marszałka J. Piłsudskiego (do budowy kolonii-szkoły na Gołotczyźnie dla 200 dzieci sierot po inwalidach i poległych, S. znacznie się przyczynił). Działając w samorządzie rzemieślniczym, wszedł kolejno w skład: prezydium Rady Naczelnej Rzemiosła Polskiego, Rady Izb Rzemieślniczych RP (powstałej w r. 1931), a następnie Związku Izb Rzemieślniczych (ZIR RP) od r. 1933 i został prezesem jego zarządu w maju 1934. Od r. 1930 do wybuchu drugiej wojny światowej sprawował również funkcję prezesa Izby Rzemieślniczej w Warszawie; równocześnie był prezesem (także do wojny): Muz. Rzemiosł i Sztuki Stosowanej (które w marcu 1935 przekształciło się w Inst. Naukowo-Rzemieślniczy), Kasy Rzemieślniczej w Warszawie oraz wiceprezesem Związku Cechów Budowlanych RP. Jako prezes Zrzeszenia Rzemieślników Chrześcijan im. Jana Kilińskiego doprowadził do zjednoczenia rzemieślniczych organizacji chrześcijańskich i został prezesem (lipiec 1934) jednolitego Związku Rzemieślników Chrześcijan w RP. W grudniu t.r. jako tymczasowy prezes stanął na czele nowo powstałego Związku Związków Rzemieślników Chrześcijan RP (ZZRCh RP, w l. późniejszych p.n. Związek Stowarzyszeń…). Był głównym inicjatorem i organizatorem I Ogólnopolskiego Kongresu Rzemiosła Chrześcijańskiego w Warszawie w kwietniu 1936 połączonego z odsłonięciem pomnika J. Kilińskiego na pl. Krasińskich i tablicy pamiątkowej Józefa Sierakowskiego. S. jako przewodniczący ZZRCh RP we wrześniu 1935 wziął udział w Międzynarodowym Kongresie Rzemiosła Chrześcijańskiego w Budapeszcie, w czerwcu 1936 uczestniczył w zjazdach rzemiosła niemieckiego i francuskiego, zaś w maju–lipcu 1938 dzięki jego staraniom polskie rzemiosło wzięło liczny udział w Międzynarodowej Wystawie Rzemiosł w Berlinie.
Jednym z głównych celów działalności S-ego jako prezesa ZIR RP i posła było m.in. podniesienie znaczenia rzemiosła w życiu społeczno-gospodarczym państwa i traktowanie go na równi z gałęziami przemysłu, nawiązanie kontaktów z centralnymi organizacjami rzemieślniczymi w krajach zachodnich oraz z międzynarodowymi organizacjami rzemieślniczymi. W tym celu w kwietniu 1935 jako prezes ZIR RP odbył wraz ze swoimi współpracownikami podróż po Belgii, Francji, Niemczech i Austrii. Z inicjatywy S-ego w lipcu t.r. ZIR RP przystąpił do Międzynarodowego Centrum Studiów Rzemiosła w Rzymie, a następnie do Międzynarodowej Organizacji Rzemiosła. S. był także członkiem zarządu Obywatelskiego Komitetu Pomocy Społecznej w Warszawie, a od r. 1935 członkiem Rady Funduszu Pracy. W r. 1935 został ponownie wybrany w 1. okręgu do Sejmu; był jednym z dwóch przedstawicieli rzemiosła i występował jako główny rzecznik jego interesów, obawiając się, by rozwój przemysłu nie zagrażał rzemiosłu oraz chałupnictwu. Już w październiku 1935 wystąpił w sprawie ochrony polskiego przemysłu i rzemiosła w stosunkach gospodarczych z Niemcami. W lutym 1937 złożył projekt utworzenia Rzemieślniczego Zakładu Inwestycyjnego. W l. 1937–8 wziął udział w pracach nad nowelizacją prawa przemysłowego, złożył w Sejmie projekt poparty przez Izbę Warszawską i ZIR RP – zmierzający do objęcia całego drobnego i średniego przemysłu oraz chałupnictwa pojęciem rzemiosła, znacznego rozszerzenia kompetencji cechów oraz do ściślejszej reglamentacji rzemiosła. Ustawa sejmowa z sierpnia 1938 – wobec sprzeciwu Związku Izb Przemysłowo-Handlowych – przyniosła tylko część zmian, których domagał się S. W poczet rzemiosła zaliczono tylko pięć nowych zawodów, rozszerzono uprawnienia cechowe oraz związku cechów i zaostrzono w pewnym stopniu warunki uzyskania karty rzemieślniczej. W lutym 1937 S. wszedł w skład prezydium warszawskiego sektora miejskiego nowo powstałego Obozu Zjednoczenia Narodowego. W maju 1938 na Ogólnym Zgromadzeniu Związku Stow. Rzemieślników Chrześcijan RP po raz trzeci został wybrany na jego prezesa. W listopadzie 1938 nie wziął udziału w wyborach parlamentarnych, a w lutym 1939 ustąpił ze stanowiska prezesa ZIR RP.
S. publikował na łamach tygodnika „Rzemiosło” (wydawanego przez Spółdzielnię Wydawniczą «Rzemiosło», której był członkiem założycielem, a następnie przez ZIR RP), dwutygodnika „Gazety Przemysłowo-Rzemieślniczej” (organu ZZRCh RP). Pisywał również do naczelnego organu ZIW RP – dwutygodnika „Inwalida” oraz do „Tygodnia Inwalidy Polskiego”, dodatku do „Polski Zbrojnej”.
W czasie drugiej wojny światowej w końcu 1939 r. S. był aresztowany przez Niemców jako zakładnik. Do ok. r. 1941 należał do sekcji murarskiej warszawskiego Cechu Murarzy, Brukarzy, Kamieniarzy, Dekarzy, Rzeźbiarzy, Studniarzy i Sztukatorów, wchodząc do jego zarządu. Został rozstrzelany przez Niemców 5 VIII 1944 podczas powstania warszawskiego. Był odznaczony m.in. Medalem Niepodległości, Śląską Wstęgą Waleczności i Zasługi, Odznakami Honorowymi – za zasługi przy organizowaniu WP w Rosji w l. 1914–19 i za ratowanie mienia i zabytków polskich w Rosji, otrzymał «Médaille Interalliée».
S. był żonaty; o żonie i potomstwie brak wiadomości.
Bibliogr. Warszawy, 1929–39; Enc. Warszawy, W. 1994; Album-Skorowidz Senatu i Sejmu 1935–40, s. 35, 164 (fot.); Kto kim był w Drugiej Rzeczypospolitej, W. 1994 (fot.); Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Rzepeccy, Sejm i Senat RP 1928–1933, s. 132 (fot.), 137, 207, 212; Zieleniewski, Sejm i Senat 1935–40, s. 94 (fot.); Olszewicz, Lista strat kultury pol.; – Ajnenkiel A., Historia Sejmu Polskiego. II Rzeczpospolita, W. 1989 II cz. 2; Drozdowski M.M., Warszawa w latach 1914–1939, w: Dzieje Warszawy, Red. S. Kieniewicz, W. 1991 IV; Hoppe J., Konflikty w łonie warszawskiej organizacji Obozu Zjednoczenia Narodowego, w: Warszawa II Rzeczypospolitej 1918–1939, W. 1971 z. 3; Rzemiosło warszawskie, W. 1941 s. 97, 99; Sikorski B., Rzemiosło warszawskie II Rzeczypospolitej, w: Warszawa II Rzeczypospolitej 1918–1939, W. 1971 z. 3; Z dziejów rzemiosła warszawskiego, Red. B. Grochulska, W. Prus, W. 1983 s. 483, 486–7; – Dzien. Personalny Min. Spraw Wojsk., W. 1921 nr 42 s. 1663; Hoppe J., Wspomnienia, przyczynki, refleksje, Londyn 1972; – „Gaz. Przem.-Rzem.” 1936 nr 2 (fot.), 4, 1937 nr 20, 1938 nr 1, 18, 1939 nr 5; „Inwalida” 1928 nr 47, 1929 nr 9 (fot), 10–13, 31 (fot.), 43, 1930 nr 28–9, 44, 1937 nr 4; „Piekarz Pol.” 1938 nr 38; „Polska Zbrojna” (Tyg. dod.: „Tydzień Inwalidy Pol.”) 1930 nr 50, 57, 124; „Rzemiosło” 1933 nr 7, 1934 nr 1, 12, 14, 16, 24, 27–8, 30, 39, 42, 45–6, 1935 nr 7, 16, 17 (fot. zbiorowe), 35, 37, 40 (fot. wspólne), 45, 1936 nr 4, 17 (fot. zbiorowa), 24, 1937 nr 5, 8, 1939 nr 6–8; „Warsz. Dzien. Narod.” 1937 nr 190 B s. 8; – CAW: sygn. 1/MN 2012, 1932, 1/330 (Médaille Interalliée).
Alfred Toczek